Amcan y gyfrol fach hon yw cyflwyno barddoniaeth Dafydd ap Gwilym i ddarllenwyr newydd, a does neb gwell i wneud hynny na Gwyn Thomas. Mae gan Gwyn ddawn arbennig i egluro materion dyrys yn gryno a dod ā llenyddiaeth y gorffennol yn fyw trwy ddal ar hanfod y profiad dynol digyfnewid. Ac mae ei arddull anffurfiol, rwydd yn creur argraff o lais yn sgwrsion hamddenol, gan ddenur darllenydd i rannu ei fwynhad. Maer llyfr hwn yn fwy na darllenadwy; mae bron yn glywadwy.
Ac mae gwedd weledol y llyfr yn ddeniadol iawn hefyd. Mae golygydd Cyhoeddiadau Barddas, Elena Gruffudd, ar dylunydd Olwen Fowler yn haeddu clod am greu diwyg hardd syn cydweddun berffaith ār pwnc. Cynhwysir nifer o luniau bach o lawysgrifau Llyfrgell Genedlaethol Cymru trwy gynllun DigiDo, ac maer rhain yn addas iawn i gyd-fynd ā cherddi sydd ag elfen weledol mor gryf.
Addas hefyd ywr pwyslais ar adnabod y gr yn y cerddi, gan mair argraff o bersonoliaeth y bardd ywr peth mwyaf deniadol am gerddi Dafydd ap Gwilym i lawer o ddarllenwyr modern. Fen hatgoffir yn gyson, ac yn hollol briodol, mai persona bwriadus a welir ac nid crėwr y cerddi ei hun, ond gyda hynny o rybudd mae Gwyn yn ei elfen yn adnabod a chyflwynor gr difyr hwn inni. Crynhoir yr ychydig dystiolaeth sydd iw chael am fywyd Dafydd, ac yna trafodir nifer oi gerddi mwyaf nodedig. Ni ragdybir unrhyw wybodaeth am farddoniaeth y cyfnod, ac mae aralleiriadau yn gymorth i ddarllenwyr ddeall pob dyfyniad.
Efallai mai cyfrinach llwyddiant y gyfrol hon ywr ffordd y mae Gwyn Thomas yn ymuniaethu ā Dafydd ap Gwilym fel bardd; maer un hiwmor direidus ar un diléit mewn chwarae efo geiriau iw gweld yng ngwaith y ddau fardd, ar un blas ar fywyd wedii finiogi gan ymwybyddiaeth oi freuder. Mawr obeithiaf mair gyntaf mewn cyfres fydd hon, ac y cawn gyfrolau tebyg ar rai o fawrion eraill y traddodiad barddol, ond anodd fydd dod o hyd i awdur a gwrthrych syn gweddu cystal iw gilydd. -- Dafydd Johnston @ www.gwales.com
